Zonder inwoners geen wijkuitvoeringsplan

Jouw opdracht in het kader van de transitievisie warmte (TVW) of wijkuitvoeringsplannen (WUP) is het informeren van bewoners. Maar de echte opgave is om publieke waarde te creëren en daarmee bewoners in beweging te krijgen. Noodzakelijk want uiteindelijk moet iedereen van het aardgas af. Je grijpt in achter de voordeur, het proces duurt langer dan een verkiezingsperiode en je hebt ook nog ander werk te doen. Alle reden om een beweging op gang te brengen waarbij bewoners zich gehoord voelen en zelf in actie komen. 


Inwoners en gemeenten moeten samen waarden creëren. Beter gezegd publieke waarde creëren. Moore (1995) en Talbot (2005) definiëren publieke waarde als volgt: ‘Publieke waarde is het collectieve beeld van wat de samenleving ervaart als waardevol en tot stand komt op een manier die legitiem is en vertrouwen wekt bij de samenleving’. Dus de samenleving moet een wijkuitvoeringsplan als waardevol ervaren. Ook moet het wijkuitvoeringsplan tot stand komen op een manier die legitiem is en vertrouwen wekt bij de samenleving. 

Maar hoe doe je dat?

Met alleen een keigoede communicatiestrategie ga je het niet redden! Oud ombudsman Alex Brennikmeijer, niet de minste als het om rechten van burgers gaat, zegt: ‘In mijn werk als ombudsman heb ik geleerd dat verreweg de meeste mensen het vooral belangrijk vinden dat ze betrokken worden. Dat ze zich gehoord voelen. En dat het proces eerlijk en transparant verloopt’. Mensen verbinden zich namelijk pas echt ergens aan als ze het gevoel hebben dat het ook hun eigen afweging is geweest. Dat ze als het ware zelf de oplossing hebben ontdekt.


De waardendriehoek van het Instituut voor Publieke Waarden (IPW) is hierbij een handig hulpmiddel. Destijds (2015) is de waardendriehoek ontstaan en beschreven vanuit de vraag “Hoe waardeer je een maatschappelijk initiatief” langs de lijnen legitimiteit, betrokkenheid en rendement.

Nu is het een mooi hulpmiddel om met betrokken partijen, inclusief bewoners, in een dialoog te onderzoeken hoe de vastgestelde Transitievisie Warmte vertaald kan worden naar gezamenlijke uitgangspunten voor het maken van een wijkuitvoeringsplan (WUP). Eigenlijk ga je gezamenlijk toetsen waarom een technische voorkeursoplossing en vanuit welke invalshoeken ook best passend is voor de wijk. Vervolgens kun je van daaruit gezamenlijk afleiden wat de kaders en verwachtingen zijn.  Op deze manier wordt de wijze waarop uitvoering wordt gegeven aan de voorkeursoplossing ook een eigen afweging. Bedenk dus eerst de ‘waarom’, voordat je direct in het hoe en wat van de uitvoering duikt.

Van waardendriehoek naar routekaart en dashboard

De waardendriehoek is een hulpmiddel om consequent en objectief gesprekken te voeren met vastgoedeigenaren en betrokken partijen om de technische oplossing om van het gas af te gaan te toetsen.  Ook kun je het hebben over verwachtingen en samen kaders opstellen. Maar…dan ben je nog niet klaar:

  • Ook bewoners die nieuw zijn in de wijk of er eerder nog niet aan toe waren, moeten op een later moment gemakkelijke manier aan kunnen haken
  • En raadsleden willen het proces kunnen volgen om vanuit hun rol kaders voor beleid te kunnen stellen. Ook willen zij kunnen controleren op de uitvoering van dat beleid door de wethouder

Als je de uitkomsten van de gesprekken vastlegt in een routekaart maak je samen afspraken. Afspraken die handvaten bieden voor nieuwkomers en raadsleden. In een routekaart kun je het volgende vastleggen:

  • Welke rol heeft de gemeente tijdens het wijkuitvoeringsproces
  • Wat zijn de gezamenlijke ambities van de uitvoerende partijen 
  • Welke kernwaarden zijn belangrijk en waarom
  • Welke (tussen)doelen moeten bereikt worden (door de gemeente) om als organisatie richting te blijven geven en consistent in beleid te zijn

Maak je bij de routekaart ook nog gezamenlijk een monitoringssysteem in de vorm van een dashboard, dan weet je ook:

  • Welke resultaten zijn gehaald
  • Waar je staat in relatie tot je route
  • Wat het effect kan zijn van nieuwe ontwikkelingen
  • Welke handelingen nodig zijn om bij te sturen

 

Publieke Waardecreatie als recept voor succes

Om nog even terug te komen op de definitie van Publieke Waarden in de eerste alinea. Misschien een goede kapstok om te komen tot een routekaart en dasboard.

Het succes van publieke waarde creatie

  • Er is een duidelijke uitkomst over het proces. Bewoners hebben vertrouwen
  • Er is beweging gekomen. Inwoners voelen zich mede-eigenaar van het proces
  • Het is legitiem om dit ook voor langere termijn vol te houden. Verantwoording is mogelijk en politiek heeft een afwegingskader om bij te sturen
     

Wil je over wijkuitvoeringsplannen met mij in gesprek?

Vul dan onderstaand formulier in, dan maken we een afspraak!


● 
Vrijblijvend antwoord   Binnen 1-2 werkdagen

"Leuk dat je mijn blog hebt gelezen, als je vragen hebt stel ze gerust!"

Sabrina Kouwenhoven

Manager publiek domein