De energietransitie komt op gang. De afgelopen jaren is het takenpakket van gemeenten en provincies rondom energie en duurzaamheid flink uitgebreid. De nood is hoog. Er is sprake van personeelsschaarste en krapte op de arbeidsmarkt. Ook heb je als gemeente niet altijd de juiste kennis en expertise in huis. De (wijk)uitvoeringsplannen worden op wijk-, buurt of doelgroepenniveau uitgevoerd en samen met inwoners opgesteld. Per uitvoeringsplan is de inzet nodig van: communicatie, sociaal domein, omgevingsmanagement, bouwkundige kennis, financiële kennis en secretariaat. Ook moet de rol van woningcorporaties, energie- en dorpscoöperaties, burgerinitiatieven, netbeheerders en zeer specifieke (technische, juridische en organisatorische) kenniswerkers een plek krijgen.
En dit zijn alleen maar de startwijken. Maar ondertussen kloppen buurtinitiatieven, wijkraden en actieve bewoners ook zelf bij de gemeente aan. "We willen nu aan de slag". Hoe ga je hier als gemeente mee om? Zet je bewoners en buurten in de wacht of ga je vraaggericht te werk?
1. Samenwerken met andere gemeenten
Vanuit het capaciteitstekort kun je constateren dat een natuurlijke behoefte aan regionale samenwerking ontstaat. In plaats van onderlinge concurrentie, om de juiste medewerker in huis te halen, kun je ook kiezen voor samenwerking en gezamenlijk de verschillende kennisgebieden in te vullen. Voer werkzaamheden zelf uit waar het meerwaarde heeft (contact en verbinding) en werk regionaal samen waar het kan (generiek en beleidsmatig). Zorg voor gezamenlijke productontwikkeling en dat informatie makkelijk te delen is, om de inhoudelijke expertise op pijl te brengen en te houden. Denk hierbij aan een toolbox die je ook aan bewoners beschikbaar kunt stellen of aan een digitaal platform (om producten en documenten makkelijk te kunnen delen). We begeleiden de RES-regio Friesland in de verkenning voor samenwerking. We onderzoeken met gemeenten, de provincie en andere stakeholders welke vormen van samenwerking gewenst is. Zo wordt er gekeken naar een raamcontract voor technische onderzoeken, een flexpool van medewerkers, gezamenlijke communicatie en lobbyactiviteiten, kennisdeling etc.
2. Maak gebruik van de expertise van bewoners
Achter elke voordeur woont een projectleider. En andersom elke ambtenaar heeft ook expertise als bewoner. Als je hierop durft te vertrouwen is er een enorm potentieel aan tijd, kennis en kunde beschikbaar. Voorwaarde is dat je kiest voor een procesaanpak en een onafhankelijke procesbegeleider. Meer weten luister dan naar onze podcast…
3. Samen leren
Een van de belangrijkste onderdelen van het wijkuitvoeringsplan is het bepalen van de techniekkeuze voor de wijk. Een onderbouwde keuze kan alleen gemaakt worden wanneer alle betrokkenen over het juiste kennisniveau beschikken. Wij zien in de praktijk dat hier nog veel werk te verzetten is. Wet- en regelgeving, technische oplossingen en financieringsconstructies veranderen snel. Hoe zorg je als ambtenaar dat je hierover het overzicht houdt?
Tegelijkertijd zien wij als Ekwadraat dat elke keer dezelfde soort vragen worden gesteld voor een technisch haalbaarheidsonderzoek. Er is geen ruimte voor verdieping. Maar als je ervoor kiest om samen met collega’s uit andere gemeenten een lerend netwerk te vormen snijdt het mes aan twee kanten. Enerzijds investeer je in een persoonlijk netwerk dat noodzakelijk is om te durven samenwerken. Anderzijds borg je dat kennis actueel en behouden blijft omdat je voortbouwt op wat al geleerd is. Als Ekwadraat willen en kunnen wij lerende netwerken faciliteren. Komende zomer lanceren wij onze SUMMERSCHOOL. Interesse en op de hoogte blijven? Klik hier voor meer informatie.
Ook uit onderzoek blijkt dat de nood hoog is. Onderzoeksbureau AEF heeft in opdracht van de Raad voor het Openbaar Bestuur onderzoek gedaan naar de uitvoeringskosten van het Klimaatakkoord. Voor alle taken is berekend hoeveel tijd en geld de uitvoering naar verwachting gaat kosten. Gemiddeld genomen hebben gemeenten tussen de 9 FTE (klein) en 40 FTE (groot) nodig. Per WUP gaat het om minimaal 2,5 tot 3 fte aan inzet gedurende de looptijd van de uitvoering van de WUP (meerdere jaren). Vanuit het vorige kabinet en het huidige kabinet worden middelen vrijgemaakt voor de uitvoering. De middelen komen in juli via het decentrale gemeentefonds op de rekening van de gemeenten. Dat betekent dat een collegevoorstel nodig is om de middelen toe te kennen aan de uitvoeringslasten voor duurzaamheid. Vanaf volgend jaar is het de bedoeling dat dit via een SPUK (specifieke uitkering) loopt waardoor een collegevoorstel niet meer nodig is. Maar vergis u niet. Met de middelen heeft u niet direct de capaciteit op orde. Zonder capaciteit loopt de energietransitie vast
Neem dan contact op via onderstaand formulier.
"Een keer koffie doen? Neem contact op met mij of een van mijn collega's"
Manager publiek domein