De overgang naar hernieuwbare energiebronnen is een van de grootste uitdagingen van onze tijd. In Nederland hebben we ambitieuze doelen gesteld, waarbij de verwarming van woningen en gebouwen een cruciale rol speelt. De technologische mogelijkheden voor deze overgang zijn er, maar de implementatie is complex.
In mijn werk zie ik dagelijks dat gemeentes worstelen met het maken van keuzes. De gevolgen voor de inwoners zijn lastig te overzien en in een wereld waarin de ontwikkelingen elkaar in sneltreinvaart inhalen, is afwachten een veelgekozen oplossing. Maar wachten brengt je niet verder. Andere stakeholders in de gemeente hebben hun eigen opgaven en zullen wél stappen zetten.
Het kan aantrekkelijk zijn om een warmtenet te realiseren, bijvoorbeeld wanneer een woningcorporatie veel vastgoed bezit in een bepaalde wijk. Dit maakt het krijgen van aansluitingen voor een warmtenet makkelijker, omdat je alleen met de woningcorporatie hoeft te onderhandelen. Wanneer de woningcorporatie kiest voor een individuele oplossing, kan dit automatisch betekenen dat een warmtenet voor de rest van de wijk minder aantrekkelijk wordt. Maak daarom een overzicht van de belangrijke stakeholders en ga vroegtijdig met ze in gesprek.
Voor het ontwikkelen van een financieel rendabel warmtenet is het gebied waarin het collectieve warmtenet wordt ontwikkeld leidend. Belangrijke factoren zijn:
Rijksoverheid heeft tot 2030 een sterke focus op hybride warmtepompen om de gestelde doelen te bereiken. Vanaf 1 januari 2026 mogen oude cv-ketels alleen nog worden vervangen door hybride ketels. Deze hybride ketels gebruiken voornamelijk elektriciteit voor verwarming, maar schakelen over op gas als dat nodig is. Het is belangrijk om te benadrukken dat hybride warmtepompen vaak een tussenstap zijn en geen definitieve oplossing. Hoewel ze op korte termijn nuttig zijn, is het niet haalbaar om heel Nederland tegen 2050 volledig over te laten stappen op individuele hybride warmtepompen.
Hoewel inwoners altijd kunnen kiezen voor individuele warmtesystemen, kan het op de lange termijn verstandiger zijn om aan te sluiten op een collectief warmtesysteem. Het collectieve systeem kan beter gereguleerd worden dan een individueel systeem dat voornamelijk afhankelijk is van elektriciteit. Een "individueel" warmtesysteem is daarnaast nooit volledig onafhankelijk, omdat het gebruikmaakt van het collectieve energienetwerk. Gemeentes kunnen het beste een holistische benadering hanteren voor zowel warmtenetten als individuele oplossingen. Het is van cruciaal belang om inzicht te krijgen in de mogelijkheden en kosten en deze transparant aan bewoners te communiceren.
Zowel bij het aanleggen van een warmtenet als bij individuele warmte-oplossingen zijn veranderingen nodig in de infrastructuur. Voor een warmtenet komen warmtetransportleidingen onder het wegdek te liggen, waardoor in dat hele gebied het wegdek verwijderd moet worden. Ook de nieuwe elektravraag van individuele oplossingen kan niet door bestaande kabels getransporteerd worden.
De uitdagingen in deze transitie zijn aanzienlijk, maar niet onoverkomelijk. De toekomst zonder aardgas is een toekomst van samenwerking en verandering. Het vereist gezamenlijke inspanning van partijen op landelijk, regionaal en lokaal niveau. Van technici tot beleidsmakers, en van bewoners tot bedrijven. Met de juiste benadering kunnen we een efficiënte en eerlijke energietransitie bereiken. Benieuwd hoe dit er in de praktijk uitziet? Laten we daarover in gesprek gaan.
Vul onderstaand formulier in, we nemen zo snel mogelijk contact met je op.
''Stappen zetten in de warmtetransitie? Ik ga graag met je in gesprek!''
Themamanager aardgasvrije wijken