Aquathermie

Wat is aquathermie?

Thermische energie uit water
Aquathermie is de verzamelterm voor het duurzaam verwarmen of koelen met warmte uit water. De warmte kan ingezet worden om bijvoorbeeld een woonwijk te verwarmen, maar kan ook ingezet worden om een bedrijfsproces te voorzien van warmte of koude. Onderscheid wordt gemaakt in drie varianten:

•    Thermische energie uit oppervlaktewater (TEO)
•    Thermische energie uit afvalwater (TEA) 
•    Thermische energie uit drinkwater (TED)
 
Het onderscheid is gebaseerd op de bron die wordt toegepast om de warmte en/of koude uit te winnen. Elke bron heeft zijn eigen voor- en nadelen.
 

Aquathermie oppervlaktewater

Aquathermie oppervlaktewater heeft de grootste potentie doordat dit de meeste energie kan leveren. De temperatuur is in de zomer het hoogste en daardoor geschikt voor verwarmen. In de winter is de watertemperatuur een stuk lager waardoor het rendement omlaag gaat. TEA en TED kennen deze grote temperatuurverschillen door de seizoenen heen niet. Deze bronnen nemen de stabiele temperatuur van de bodem aan van tussen de 10 en 15 graden. 
 

Hoe wordt aquathermie gebruikt?

Aquathermie is een duurzame oplossing waarbij de bron een lage temperatuur kent. Wanneer een hogere temperatuur gevraagd wordt, om bijvoorbeeld woningen te verwarmen, dan kan met een collectieve of een individuele warmtepomp de temperatuur verhoogd worden. Afhankelijk van de oorsprong van de elektriciteit voor deze warmtepomp is de warmte CO2-vrij opgewekt of wordt alsnog (indirect) CO2 uitgestoten. Bij een lagere leveringstemperatuur en een hoge temperatuur van de bron is zo min mogelijk elektriciteit nodig voor de warmtepomp. Aquathermie is hierdoor een erg geschikte bron voor lage en midden temperatuuroplossingen. Aquathermie is ook geschikt voor hoge temperatuurvraagstukken.

Uit de bron wordt warmte gewonnen. De warmtepomp verhoogt de temperatuur van het water. Vervolgens wordt het warme water in een warmtenet naar de afnemers getransporteerd. Het kan nodig zijn om ook een seizoensopslag in het systeem in te bouwen om ten tijde van meer energievraag een groter vermogen te kunnen leveren of om het rendement van de warmtepomp te verhogen door de hogere temperatuur.

Waar woningen nu veelal worden verwarmd met aardgas zal dit de komende decennia worden afgebouwd. Aquathermie is één van de alternatieven voor duurzame warmte uit het Klimaatakkoord. Lokaal speelt de vraag bij bewoners en gemeenten hoe de wijk en individuele woningen duurzaam verwarmd kunnen worden. Aquathermie is een van de opties waaraan gedacht kan worden, indien (oppervlakte)water in de omgeving beschikbaar is. De volgende vraag is dan of dit water voldoende warmte bezit voor het verwarmen van de wijk.

aquathermie werking
Bron afbeelding: IF Technology

 

Aquathermie in de praktijk

Al meer dan 65 projecten zijn gerealiseerd en bekend bij het Netwerk Aquathermie. Op nog eens 100 locaties worden de mogelijkheden van aquathermie onderzocht. Bij deze haalbaarheidsstudies wordt nagegaan hoeveel warmte gevraagd wordt en of de bron deze hoeveelheid warmte jaarlijks kan leveren. Ook wordt gekeken naar de temperatuur waarop de warmte geleverd moet worden en de hoeveelheid elektriciteit die hiervoor nodig is. Daarnaast kan voor het project onderzocht worden welke subsidies vervolgens aangevraagd kunnen worden.

Onze aquathermie projecten

 

Subsidies aquathermie

Voor een aquathermieproject kan de exploitatiesubsidie SDE++ aangevraagd worden voor de opgewekte warmte. Dit kan echter niet wanneer u ook wilt koelen met hetzelfde aquathermiesysteem. Daarnaast kan het ook een onderdeel zijn van een proeftuinaanvraag aardgasvrije wijken (PAW).

Kosten van aquathermie

De aquathermie kosten kunnen sterk uiteenlopen. In veel gevallen is aquathermie een goed betaalbaar alternatief voor aardgas. In sommige gevallen kan het ook duurder zijn dan andere alternatieven. Om een goed beeld te krijgen van wat een aquathermiesysteem kost voor uw pand, buurt of wijk is het belangrijk om een aantal zaken goed in beeld te hebben:

  1. Potentie: Hoeveel (oppervlakte)water is er beschikbaar in de omgeving en hoeveel warmte kan er worden onttrokken?
  2. Vraag: Hoeveel warmte wordt er gevraagd? Wat voor type warmte wordt er gevraagd? Gaat het om bijvoorbeeld lage temperatuur of hoge temperatuur?
  3. Opslag: Is opslag in een ondergronds buffervat nodig of volstaat een WKO?
  4. Piekvermogen: Wordt de warmte collectief opgewaardeerd met een groengasketel of collectieve warmtepomp, of gebeurt dit in elk afzonderlijk pand?
  5. Route van het warmtenet: Is er sprake van hoogbouw of staan alle huizen uit elkaar?
  6. Complexiteit van de ondergrond: Kunt u zondermeer een warmtenet aanleggen of is er sprake van een hoge dichtheid van kabels en leidingen?

Kosten zijn niet de enige afweging omde keuze te maken voor aquathermie. In vele opzichten is aquathermie een duurzaam alternatief voor aardgas, bijvoorbeeld kijkend naar CO2-besparing of ruimtelijke impact. Daarnaast is een warmtenet op basis van aquathermie mogelijk interessant voor lokale energiecoöperaties. Het is daarom belangrijk een integrale afweging te maken en goed te kijken naar de lokale context, eisen en wensen.

Ekwadraat kan u helpen om de bovenstaande kosten in beeld te krijgen voor uw situatie. Daarnaast begeleiden we u graag bij het opzetten van een proces waarin we de lokale eisen en wensen in beeld brengen en de juiste stakeholders betrekken om tot een goed alternatief voor aardgas te komen.

Ondersteuning Ekwadraat

Ekwadraat kan uw organisatie of coöperatie ondersteunen bij:

  • Het berekenen van het exacte potentieel voor aquathermie in uw gebied of buurt
  • Het uitwerken van een businesscase voor de juiste configuratie van aquathermiesystemen
  • Het uitwerken van een systeemontwerp voor aquathermie
  • Een wijkconcept voor aquathermie met stakeholders en bewoners
  • Het aanvragen van een subsidie in het kader van de PAW of andere warmtetransitie subsidies
  • Het uitwerken van het eerste idee tot een haalbaar businessplan

Wilt u hulp bij de realisatie van een aquathermieproject?

Neem dan via onderstaand formulier contact met ons op en wij helpen u graag verder. 


● 
Vrijblijvend antwoord   Binnen 1-2 werkdagen

"Wij helpen u graag bij de realisatie van uw aquathermieproject!"